1. Chat GPT là gì?
ChatGPT (viết tắt của Chat Generative Pre-trained Transformer) là một chatbot AI được phát triển bởi OpenAI, dựa trên kiến trúc Transformer do Google giới thiệu. Đây là công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên mạnh mẽ, cho phép người dùng trò chuyện với máy như đang nói chuyện với con người thật sự.
ChatGPT có khả năng:
Trả lời câu hỏi ở nhiều lĩnh vực khác nhau
Sáng tạo nội dung (viết văn, thơ, kịch bản, email,...)
Hỗ trợ lập trình, gỡ lỗi code
Dịch ngôn ngữ, giải thích khái niệm phức tạp
Đóng vai trò như một trợ lý học tập và công việc
2. Cách hoạt động của ChatGPT
ChatGPT được huấn luyện trên lượng dữ liệu văn bản khổng lồ (hàng trăm tỷ từ) để hiểu và mô phỏng ngôn ngữ tự nhiên. Nó sử dụng kỹ thuật học tăng cường từ phản hồi con người (RLHF) để cải thiện độ chính xác, tính phù hợp và sự tự nhiên của câu trả lời.
Cụ thể:
Tiền huấn luyện: Mô hình học cách dự đoán từ tiếp theo trong chuỗi văn bản từ kho dữ liệu lớn.
Tinh chỉnh: Mô hình được điều chỉnh để phù hợp hơn với cuộc hội thoại và các mục đích cụ thể.
Học từ phản hồi: Các phản hồi tốt/xấu từ người dùng giúp mô hình cải thiện dần theo thời gian.
3. Ứng dụng thực tế của ChatGPT
ChatGPT được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. Trong giáo dục, nó giúp giải thích bài học, luyện viết, hoặc hỗ trợ học ngoại ngữ. Trong marketing và sáng tạo nội dung, ChatGPT có thể viết bài, viết quảng cáo, đặt tiêu đề hoặc tạo kịch bản video. Với dân kỹ thuật, ChatGPT là trợ lý lập trình đắc lực khi hỗ trợ viết và sửa lỗi code.
Ngoài ra, chatbot này còn hỗ trợ dịch ngôn ngữ, gợi ý ý tưởng, chăm sóc khách hàng, viết email, tạo CV, và nhiều tác vụ khác phục vụ cho công việc lẫn cuộc sống.
4. Cách sử dụng ChatGPT tại Việt Nam
Kể từ tháng 11 năm 2023, người dùng tại Việt Nam đã có thể dễ dàng truy cập và sử dụng ChatGPT miễn phí. Bạn có thể dùng trên trình duyệt web qua địa chỉ chat.openai.com, hoặc cài ứng dụng ChatGPT trên điện thoại Android và iOS.
Việc đăng ký rất đơn giản: chỉ cần email, xác nhận tài khoản, và là bạn có thể bắt đầu trò chuyện với AI.
Nếu bạn gặp khó khăn khi truy cập, có thể dùng VPN để thay đổi khu vực kết nối.
5. Kỹ thuật đặt câu hỏi hiệu quả với ChatGPT (Prompt Engineering)
Để tận dụng tốt nhất khả năng của ChatGPT, bạn cần học cách đặt câu hỏi rõ ràng và có định hướng. Đầu tiên, hãy mô tả bối cảnh bạn cần AI hỗ trợ, ví dụ như lĩnh vực, mục tiêu hoặc yêu cầu cụ thể. Tiếp theo, xác định rõ hành động bạn mong đợi: giải thích, tóm tắt, so sánh, đưa ý tưởng, hay viết nội dung sáng tạo. Cuối cùng, nếu cần, bạn có thể chỉ định định dạng mong muốn như đoạn văn ngắn, danh sách, hoặc hướng dẫn từng bước.
Chẳng hạn, thay vì hỏi "Marketing là gì?", bạn nên đặt:
"Hãy giải thích khái niệm 'marketing lan truyền' và nêu hai ví dụ thực tế tại Việt Nam trong 3 năm gần đây."
6. Ưu điểm nổi bật của ChatGPT
ChatGPT nổi bật bởi khả năng giao tiếp tự nhiên, phản hồi thông minh và dễ sử dụng. Nó hỗ trợ nhiều ngôn ngữ, trong đó có tiếng Việt, và hoạt động được trên cả máy tính lẫn điện thoại. Khả năng xử lý nội dung nhanh chóng giúp người dùng tiết kiệm thời gian, đồng thời mở rộng khả năng sáng tạo và làm việc.
7. Hạn chế và những điều cần lưu ý
Dù ChatGPT rất thông minh, nó vẫn có thể đưa ra thông tin sai lệch hoặc không chính xác trong một số tình huống. Người dùng cần kiểm chứng thông tin, nhất là khi sử dụng cho công việc, học tập hoặc y tế.
Ngoài ra, ChatGPT có thể bị lạm dụng để tạo nội dung không trung thực, đạo văn hoặc phát tán thông tin giả. Việc quá phụ thuộc vào chatbot này cũng có thể làm giảm khả năng tư duy độc lập và sáng tạo của con người. Bên cạnh đó, nguy cơ về bảo mật và quyền riêng tư vẫn tồn tại nếu người dùng chia sẻ thông tin nhạy cảm.
8. ChatGPT khác gì so với các công cụ AI khác?
Không giống như Google hay các công cụ tìm kiếm lập chỉ mục trang web, ChatGPT tạo ra câu trả lời dựa trên kiến thức đã được huấn luyện từ trước. Điều này giúp nó phản hồi nhanh, hội thoại tự nhiên, nhưng cũng khiến nó không thể cập nhật thông tin thời gian thực (trừ khi được kết nối với web hoặc plugin hỗ trợ).
Về trải nghiệm người dùng, ChatGPT nổi bật bởi khả năng hiểu ngữ cảnh và linh hoạt trong nhiều kiểu trò chuyện, từ nghiêm túc đến hài hước, từ giải thích chuyên môn đến sáng tạo nghệ thuật.
9. Kết luận
ChatGPT là một công cụ hữu ích, hỗ trợ mạnh mẽ cho học tập, làm việc và sáng tạo. Nó không thay thế con người, mà đóng vai trò như một trợ lý thông minh, giúp bạn xử lý thông tin nhanh hơn, hiệu quả hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng ChatGPT cần đi kèm với tinh thần trách nhiệm, tư duy phản biện và kỹ năng kiểm chứng thông tin. Chỉ khi đó, bạn mới thực sự khai thác được giá trị mà trí tuệ nhân tạo mang lại.
Nguyễn Nhật Thanh |
9 giờ
